चालू घडामोडी 23, डिसेंबर 2024 | राष्ट्रीय गणित दिवस

Important Affairs

21-12-2024

चालू घडामोडी 21, डिसेंबर 2024 | महाराष्ट्र विधानपरिषदेचे सभापती कोण ?

Who is chairman of the Maharashtra Legislative Council ?, Maharashtra Vidhan Parishad, state Legislative Council, Vidhan Parishad Sabhapati, kiti rajyana Vidhan Parishad ahe ?, Kontya rajyana Vidhan Parishad ahe, which states have Legislative Council, vidhan parishad mhanje Kay, vidhan parishad nivadnuk, vidhan parishad amdar, maharashtrache Mukhyamantri, upmukhyamantri, tcs chalu ghadamodi, ibps chalu ghadamodi, current Affair, chalu Ghadamodi Marathi, current Affair marathi madhe, 2024 cha chalu Ghadamodi, police Bharti chalu Ghadamodi, police Bharti prashnasanch, police Bharti GK prashna, Mpsc chalu Ghadamodi, sarkari Naukri, sarkari job, sarkari yojna, Maharashtra cha chalu Ghadamodi, Maharashtra government yojna, PSI syllabus, PSI cutoff, police Bharti syllabus, police Bharti cutoff, police Bharti merit, MPSC Sathi book, MPSC Sathi pustak, police Bharti Sathi pustak, police Bharti magil prashnapatrika, MPSC previous years question papers, Mumbai police Bharti, Mumbai police Bharti Lekhi kadhi ahe, government GR, police Bharti result, MPSC result, SSC GD merit, sscgd syllabus, army Bharti merit, army Bharti result, UPSC Marathi, combine pariksha, talathi, talathi syllabus, talathi cutoff, talathi book list, talathi result, talathi merit, talathi jaga kiti ahe, saralseva exam, saralseva pariksha, saralseva result, zilha parishad Bharti, zilha parishad prashnapstrika, dinvishesh, Chalu Ghadamodi Marathi madhun, current Affair marathi madhe, headline-news, maharashtra-news, jhattpatt-batmya, pib, marathi batmya, government new channel, Pib, akashvani, the Hindu, Indian express, Loksatta, Lokmat, Dainik Bhaskar, sansad news, editorial, sampadkiya, vishleshan, Loksabha news, rajyasabha news, SSC GD notes, sscgd question papers, sscgd exam answer, results, SSC GD admit card, sscgd ground, exam centre

महाराष्ट्र विधानपरिषदेचे सभापती कोण ?

Who is the Chairman of Maharashtra Legislative Council?

Subject : GS - राज्यशास्त्र - विधानपरिषद

सरळसेवा, पोलीस भरती, अग्निवीर , SSC GD, MPSC, UPSC परीक्षेसाठी विचारलेले / संभाव्य महत्त्वपूर्ण प्रश्न

प्रश्न) नुकतीच महाराष्ट्राच्या विधान परिषदेचे सभापतीपदी खालील पैकी कोणाची निवड झाली ?

1. श्री. देवेंद्र फडणवीस

2. श्री. एकनाथ शिंदे

3. श्री. राहुल नार्वेकर

4. श्री. राम शिंदे

उत्तर : श्री. राम शिंदे

बातमी काय आहे ?

महाराष्ट्राच्या विधान परिषद सभापतीपदी भाजपाच्या श्री. राम शिंदे यांची बिनविरोध निवड झाली.

राज्यातील विधानपरिषद नष्ट करणे किंवा ती निर्माण करण्याचा अधिकार कोणाला आहे ?

• राज्यातील विधानपरिषद नष्ट करणे किंवा ती निर्माण करण्याचा अधिकार संसदेला आहे.

• राज्यघटनेतील कलम 169 मध्ये विधान परिषद नष्ट करणे किंवा ती निर्माण करण्याच्या आवश्यक तरतूदी देण्यात आलेल्या आहे.

राज्यातील विधानपरिषद नष्ट करणे किंवा ती निर्माण कशी केली जाते ?

राज्यातील विधानसभा विशेष बहुमताने ठराव पास करून संसदेकडे पाठवल्यास संसद साध्या बहुमताने विधानपरिषद निर्माण करू शकते किंवा नष्ट करू शकते.

विधानसभेचे विशेष बहुमत म्हणजे नेमकं काय ?

• संबंधित राज्याच्या विधानसभेने एकूण सदस्य संख्येच्या बहुमताने

• आणि हजर व मतदानात भाग घेणाऱ्या सदस्यांच्या 2/3 बहुमताने पारित करणे गरजेचे असते.

भारतात कोणकोणत्या राज्यांत विधानपरिषद आहे ?

• भारतात केवळ 6 राज्यांमध्ये विधान परिषद अस्तित्वात आहे.

• महाराष्ट्र, कर्नाटक, आंध्र प्रदेश, तेलंगण, उत्तर प्रदेश आणि बिहार या राज्यांत विधानपरिषद आहे.

विधानपरिषदेची सदस्य संख्या किती असावी ?

• विधान परिषद असलेल्या राज्यातील विधान परिषदेत कमीत कमी 40

• व जास्तीत जास्त त्या राज्यातील विधानसभा सदस्य संख्येच्या 1/3 इतके सभासद असू शकतात.

विधानपरिषदेत सदस्य होण्यासाठी व्यक्तिचे वय किती असावे लागते ?

विधानपरिषदेत सदस्य होण्यासाठी त्या व्यक्तिचे वय 30 वर्षे पूर्ण असावे लागते.

विधान परिषदेत सदस्य कोणाकडून निवडले जातात ?

• विधान परिषदेची 5/6 सदस्य अप्रत्यक्षपणे निवडून दिले जातात.

• तर 1/6 सदस्य राज्यपालांकडून नामनिर्देशित (Nominated) केले जातात.

• हे 1/6 सदस्य वाडःमय, शास्त्र, कला, सहकारी चळवळ आणि समाजसेवा यामध्ये विशेष ज्ञान किंवा व्यावहारिक अनुभव असलेल्या व्यक्तींनाच राज्यपालांकडून विधानपरिषदेवर नामनिर्देशित केले जाते.

Vidhansabha Sadasya, Sthanik Swaraj Sanstha, Padvidhar Matdar Sanghakadun, Shikshak Matdar Sangha, Rajyapalankadun naamnirdeshit

विधान परिषदेच्या सदस्यांचा कार्यकाळ किती वर्षाचा असतो ?

• राज्यसभेप्रमाणे विधान परिषदेलाही वरिष्ठ सभागृह असे म्हणतात.

• विधान परिषदेच्या सदस्यांचा कार्यकाळ 6 वर्षांचा असतो.

• विधान परिषद ही स्थायी सभागृह आहे म्हणजे ती विसर्जित केली जात नाही.

• मात्र विधान परिषदेतील 1/3 सदस्य दर दोन वर्षांनी निवृत्त होतात.

विधान परिषदेचे सभापती व उपसभापती कोण निवडून देतात ?

• राज्यघटनेच्या कलम 182 अन्वये विधानपरिषद आपल्या सदस्यांमधून दोन सदस्यांना अनुक्रमे सभापती व उपसभापती म्हणून निवडून देते.

• सभापती किंवा उपसभापती बनण्यासाठी घटनेत ते विधान परिषदेचे सदस्य असावे एवढीच पात्रता सांगण्यात आली आहे.

विधान परिषदेच्या सभापतींची प्राथमिक जबाबदारी कोणती ?

• सभापती विधान परिषदेच्या बैठकांचे अध्यक्ष स्थान भूषवतात.

• विधान परिषदेच्या कामकाजाचे नियमन करून तिथे सुव्यवस्था व सभ्यता राखणे ही सभापतींची प्राथमिक जबाबदारी आहे.

Important Affairs

19-12-2024

चालू घडामोडी 19, डिसेंबर 2024 | भारतातील पहिली मधुमेह जैविक बँक | India’s First Diabetes Biobank

भारतातील पहिली मधुमेह जैविक बँक

India’s First Diabetes Biobank

Subject : GS - विज्ञान आणि तंत्रज्ञान - रोग आणि आजार

प्रश्न) भारतात मधुमेहासाठी (डायबेटिससाठी) पहिल्या जैविक बँकेची सुरुवात कोठे करण्यात आली ?

1. मुंबई

2. चेन्नई

3. नवी दिल्ली

4. नागपूर

उत्तर : चेन्नई

• चेन्नईमध्ये देशातील पहिल्या मधुमेह जैविक बँकेची (डायबेटिस बायो बँक) स्थापना करण्यात आली आहे.

• ‘इंडियन कौन्सिल ऑफ मेडिकल रिसर्च’ आणि ‘मद्रास डायबेटिस रिसर्च फाउंडेशन’ यांच्यातील सहकार्याने या बँकेची स्थापना करण्यात आली आहे.

मधुमेह जैविक बँक म्हणजे नेमकं काय ?

• २००८ ते २०२० दरम्या सर्व राज्यांमध्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांमध्ये दोन सर्वेक्षणे करण्यात आली होती. त्यावेळी गोळा केलेले मधुमेही रुग्णांचे नमुने या जैविक बँकेत ठेवण्यात आले आहेत

• या बायो बँकेचे उद्दिष्ट वैज्ञानिक संशोधनासाठी जैव नमुने गोळा करणे, प्रक्रिया करणे, साठवणे व ते वितरित करण्यासाठी एक सुविधा निर्माण करणे हे आहे.

• या बायो बँकेमध्ये Type-1, Type-2 आणि गर्भावस्थेतील मधुमेहासह तरुण व्यक्तींमधील विविध प्रकारच्या मधुमेहातील रक्ताचे नमुने भविष्यातील संशोधनासाठी जतन केलेले आहेत.

मधुमेह जैविक बँक चा संशोधनात फायदा कसा ?

• बायो बँकेमुळे मधुमेहाची कारणे, भारतीय प्रकारातील मधुमेह आणि संबंधित विकारांवरील प्रगत संशोधनदेखील शक्य होईल.

• इंडियन जर्नल ऑफ मेडिकल रिसर्चमधील एका लेखात म्हटले आहे की, ही मधुमेह बायो बँक लवकर निदान होण्यासाठी, नवीन बायोमार्कर ओळखण्यात आणि वैयक्तिक उपचार धोरणे विकसित करण्यात मदत करू शकेल.

• भारत लढत असलेल्या मधुमेहविरुद्धच्या लढ्यातील हे एक महत्त्वपूर्ण पाऊल मानले जात आहे.

मधुमेह म्हणजे नेमकं काय ?

What is Diabetes?

• मधुमेह हा चयापचयसंबंधित विकार आहे. हा आजार हळूहळू विकसित होतो.

• यामध्ये रक्तातील शर्करेमध्ये (ग्लूकोज) आवश्यकतेपेक्षा अधिक वाढ दिसून येते.

• मधुमेहाचे टाइप 1 मधुमेह अणि टाइप 2 मधुमेह असे दोन गटात वर्गीकरण करता येते.

• Type 1 मधुमेहा मध्ये स्वादुपिंडामध्ये इन्शुलिन तयार होत नाही किंवा याचे प्रमाण अगदी कमी असते.

• त्यामुळे टाइप 1 मधुमेहाच्या रुग्णाला बाहेरून इन्शुलिन घेणे अतिआवश्यक असते.

• Type-2 मधुमेहा मध्ये स्वादुपिंडाद्वारे तयार झालेले इन्शुलीन शरीरातील पेशींद्वारे योग्य प्रमाणात वापरले जात नाही.

• इन्सुलिन हा एक संप्रेरक आहे जो तुमचे स्वादुपिंड (Pancreas) बनवतो जो रक्तातील साखरेची (ग्लूकोज) पातळी नियंत्रित करण्यासाठी आवश्यक आहे.

• दीर्घकालीन मधुमेहामुळे अंधत्व, हृदय विकार असे आजार उद्भवण्याची शक्यता असते.

• संतुलित आहार, नियमित शारीरिक व्यायाम, नियंत्रित वजन आणि धूम्रपान न करणे यांद्वारे मधुमेह या आजाराला प्रतिबंध घालता येतो.

गरोदरपणातील मधुमेह(किंवा गर्भावस्थेतील मधुमेह) म्हणजे काय ?

• गरोदरपणातील मधुमेह (Gestational Diabetes ) म्हणजे गर्भधारणेदरम्यान वाढणारी उच्च रक्तातील ग्लुकोज पातळी.

• गर्भधारणेचा मधुमेह हा एक तात्पुरता आजार आहे जो सामान्यतः जन्म दिल्यानंतर अदृश्य होतो.

• तथापि, ज्या महिलांना गर्भधारणेचा मधुमेह होतो, त्यांच्या मुलांसह, त्यांना पुढील आयुष्यात Type 2 मधुमेह होण्याचा धोका जास्त असतो.