पोलीस हुतात्मा दिन

Police Commemoration Day

कर्तव्य बजावताना सर्वोच्च बलिदान देणाऱ्या सर्व शहिदांना आदरांजली 💐💐 

Subject : GS - संरक्षण, दिनविशेष

सरळसेवा, रेल्वे, तलाठी, वनरक्षक, पोलीस भरती, अग्निवीर , SSC GD, MPSC, UPSC परीक्षेसाठी विचारलेले / संभाव्य महत्त्वपूर्ण प्रश्न

प्रश्न) पोलीस हुतात्मा दिन केव्हा पाळला जातो ?

1. 26 जानेवारी

2. 23 मार्च

3. 2 ऑक्टोबर

4. 21 ऑक्टोबर

उत्तर : 21 ऑक्टोबर

पोलीस हुतात्मा दिन का आणि केव्हा पाळला जातो ?

• लडाखमधल्या हॉट स्प्रिंग्स येथे 21 ऑक्टोबर 1959 रोजी चिनी सैन्याने अचानक केलेल्या जोरदार हल्ल्यात दहा शूर जवानांनी आपल्या प्राणांची आहुती दिली. 

• या हुतात्म्यांच्या आणि कर्तव्य बजावताना सर्वोच्च बलिदान देणाऱ्या अन्य सर्व शहिदांच्या स्मरणार्थ 21 ऑक्टोबर हा दिवस पोलीस स्मृती दिन म्हणून पाळला जातो.

पोलीस स्मृती दिनाचा इतिहास काय आहे ?

• भारताने लडाखच्या हॉट स्प्रिंग्स भागात तिसऱ्या बटालियनची एक कंपनी तैनात केली होती.

• या कंपनीला तीन तुकड्यांमध्ये विभागून सीमा सुरक्षेची जबाबदारी देण्यात आली होती.

• चिनी हल्ल्याच्या एक दिवस आधी, म्हणजे 20 ऑक्टोबर 1959 रोजी, नेहमीप्रमाणे या कंपनीचे सैनिक नियंत्रण रेषेवर गस्त घालण्यासाठी निघाले होते.

• 20 ऑक्टोबर रोजी दुपारपर्यंत, तीनपैकी दोन तुकडीचे सैनिक परत आले. मात्र तिसऱ्या तुकडीचे सैनिक २१ ऑक्टोबरच्या सकाळपर्यंत परतले नाहीत. 

• 21 ऑक्टोबरच्या सकाळपर्यंत परत न आलेल्या तुकडीतील सैनिकांना शोधण्यासाठी शोध मोहीम आखण्यात आली होती. 

• या टीमचे नेतृत्व DSP / DCIO श्री करम सिंग (Shri Karam Singh) करत होते.

• दुपारच्या सुमारास, चिनी लष्कराच्या जवानांनी अचानक श्री करम सिंग यांच्या नेतृत्वाखालील तुकडीवर गोळीबार केला आणि ग्रेनेड फेकले.

• अचानक झालेल्या या हल्ल्यात भारतीय सैनिकांनी विलक्षण धैर्य दाखवले. ते शौर्याने लढले.

• मात्र, या चकमकीत 10 CRPF जवानांना प्राण गमवावे लागले.

21 ऑक्टोबर हुतात्मा दिन : 

• जानेवारी 1960 मध्ये झालेल्या राज्यांच्या आणि केंद्रशासित प्रदेशांच्या पोलीस महानिरीक्षकांच्या वार्षिक परिषदेत 21 ऑक्टोबर हा दिवस “स्मृती दिन” (हुतात्मा दिन) म्हणून पाळला जाईल असे ठरले.

प्रख्यात शास्त्रज्ञ आणि भारताचे माजी राष्ट्रपती डॉ. ए. पी. जे. अब्दुल कलाम यांना आदरांजली 💐💐

• डॉ. ए. पी. जे. अब्दुल कलाम हे एक अत्यंत प्रतिष्ठित आणि जगप्रसिद्ध शास्त्रज्ञ होते आणि देशाचा विकासासाठी त्यांनी केलेल्या अथक 

• कार्यामुळे त्यांना ‘लोकांचे राष्ट्रपती’ (People’s President) म्हणून ओळखले जाते.

• त्यांचा जन्म दिवस राष्ट्रीय नवोपक्रम दिन (National Innovation Day) आणि जागतिक विद्यार्थी दिन (World Students' Day) म्हणून साजरी केला जातो.

• डॉ. ए. पी. जे. अब्दुल कलाम यांचा १५ ऑक्टोबर हा जन्मदिवस महाराष्ट्रात ‘वाचन प्रेरणा दिन’ म्हणून साजरा करण्यात येतो.

• जन्म : डॉ. ए. पी. जे. अब्दुल कलाम यांचा जन्म १५ ऑक्टोबर १९३१ रोजी तामिळनाडूच्या रामेश्वरम येथे झाला.

• त्यांचे संपूर्ण नाव : डॉ. अवुल पाकीर जैनुलाब्दीन अब्दुल कलाम (Avul Pakir Jainulabdeen Abdul Kalam) असे आहे.

• शिक्षण : त्यांनी 1954 मध्ये त्रिची येथिल सेंट जोसेफ कॉलेज मधून विज्ञान विषयात पदवी प्राप्त केली.

• 1957 मध्ये मद्रास इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी (MIT) मधून एरोनॉटिकल इंजिनीअरिंगमध्ये पदवी प्राप्त केली.

• 2002 ते 2007 पर्यंत भारताचे 11 वे राष्ट्रपती म्हणून त्यांनी काम केले. 

• त्यांनी अनेक यशस्वी क्षेपणास्त्रे (मिसाइल) तयार करण्यासाठी कार्यक्रम आखले, ज्यामुळे त्यांना “मिसाइल मॅन ऑफ इंडिया” असे म्हटले जाते.

अंतराळ तंत्रज्ञान क्षेत्रात योगदान (Space Technology) :

• प्रकल्प संचालक म्हणून, डॉ. अब्दुल कलाम यांनी भारतातील पहिले स्वदेशी उपग्रह प्रक्षेपण वाहन (SLV-III) विकसित करण्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली.

• या प्रक्षेपण वाहनाने जुलै 1980 मध्ये रोहिणी उपग्रहाला पृथ्वीच्या जवळच्या कक्षेत यशस्वीरित्या इंजेक्ट केले.

• इस्रोच्या उपग्रह प्रक्षेपण वाहन (Satellite Launch Vehicle) कार्यक्रमाच्या उत्क्रांतीसाठी, विशेषतः PSLV कॉन्फिगरेशनसाठी त्यांचे महत्त्वाचे योगदान होते.  

संरक्षण आणि क्षेपणास्त्र तंत्रज्ञानात योगदान (Defence and Missile Technology) : 

• ते इंटिग्रेटेड गाईडेड मिसाइल डेव्हलपमेंट प्रोग्राम (IGMDP) चे मुख्य कार्यकारी होते.

• भारताच्या संरक्षण क्षमतांना बळ देणारे अग्नी मिसाइल आणि पृथ्वी मिसाइल विकसित करण्यात त्यांचे महत्त्वाचे योगदान होते. 

• पोखरण-II : 1998 मध्ये पोखरण येथे भारताच्या अणुचाचण्यांच्या प्रकल्पात ते एक प्रमुख व्यक्ति होते.

• या अणुचाचण्यांनी भारताची आण्विक क्षमता प्रदर्शित केली आणि भारताची सुरक्षा मजबूत केली. 

हलके लढाऊ विमान प्रकल्प (Light Combat Aircraft project)

• देशाच्या हलके लढाऊ विमान प्रकल्पात त्यांचा सहभाग होता.

• तसेच लढाऊ विमानात उड्डाण करणारे ते पहिले भारतीय राष्ट्रपती ठरले. 

• त्यांनी भारतातील पहिले स्वदेशी हॉवरक्राफ्ट ‘नंदी’ डिझाइन करण्यास मदत केली.

• हॉवरक्राफ्ट हे एक असे वाहन आहे जे जमिनीवरून, पाण्यावर, चिखलावर आणि बर्फावरून प्रवास करू शकते.

आरोग्यसेवेत योगदान (Medical and Healthcare) : 

• कलाम-राजू स्टेंट : एपीजे अब्दुल कलाम यांनी हृदयरोगतज्ज्ञ बी. सोमा राजू यांच्या सहकार्याने कोरोनरी हृदयविकारासाठी कोरोनरी स्टेंटची रचना केली. 

• या उपकरणामुळे भारतात आयात केलेल्या कोरोनरी स्टेंटच्या किमती ५०% पेक्षा जास्त कमी झाल्या.

पुरस्कार आणि सन्मान : 

डॉ. ए. पी. जे. अब्दुल कलाम यांना देश - विदेशातील अनेक पुरस्कारांनी सन्मानित करण्यात आले.

• भारतरत्न

• पद्मविभूषण

• पद्मभूषण, 

• वीर सावरकर पुरस्कार

• राष्ट्रीय एकात्मतेचा इंदिरा गांधी पुरस्कार”

• The SASTRA "रामानुजन पुरस्कार"

• किंग चार्ल्स II मेडल (युनायटेड किंगडम कडून)

• हूवर मेडल (अमेरिकन सन्मानाने सन्मानित)

साहित्य : 

डॉ. ए. पी. जे. अब्दुल कलाम यांनी लिहिलेली काही पुस्तके पुढीलप्रमाणे : 

• विंग्ज ऑफ फायर (आत्मचरित्र) (मराठीत अग्निपंख नावाने अनुवाद)

• इग्नाइटेड माइंड्स: अनलीशिंग द पॉवर विदिन इंडिया (’प्रज्वलित मने’ या नावाचा मराठी अनुवाद)

• ‘इंडिया २०२०- ए व्हिजन फॉर द न्यू मिलेनियम’ ‘(भारत २०२० : नव्या सहस्रकाचा भविष्यवेध’ या नावाने मराठी अनुवाद) 

• इंडिया – माय-ड्रीम

• एनव्हिजनिंग ॲन एम्पॉवर्ड नेशन 

• फॉर सोसायटल ट्रान्सफॉरमेशन

मृत्यू :

27 जुलै 2015 रोजी - शिलाँग(मेघालय) 

• इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ मॅनेजमेंट शिलाँग येथे व्याख्यान देत असताना , डॉ. ए. पी. जे. अब्दुल कलाम कोसळले आणि 27 जुलै 2015 रोजी हृदयविकाराच्या झटक्याने त्यांचे निधन झाले.

आंतरराष्ट्रीय ग्रामीण महिला दिन

International Day of Rural Women

Subject : GS - दिनविशेष

सरळसेवा, रेल्वे, तलाठी, वनरक्षक, पोलीस भरती, अग्निवीर , SSC GD, MPSC, UPSC परीक्षेसाठी विचारलेले / संभाव्य महत्त्वपूर्ण प्रश्न

प्रश्न) खालील विधानांचा विचार करा आणि दिलेल्या विधानांपैकी योग्य विधान/ विधाने असलेला पर्याय निवडा.

अ) दरवर्षी 15 ऑक्टोबर रोजी आंतरराष्ट्रीय ग्रामीण महिला दिन साजरी केला जातो.

ब) हा दिवस ग्रामीण महिलांच्या योगदानाचे महत्त्व आणि त्यांच्या समस्यांकडे लक्ष वेधतो.

क) 2016 पासून भारतात 15 ऑक्टोबर हा दिवस राष्ट्रीय महिला किसान दिवस म्हणून साजरा केला जातो. 

1. फक्त अ बरोबर

2. अ आणि ब बरोबर

3. अ आणि क बरोबर

4. अ, ब आणि क बरोबर

उत्तर : अ, ब आणि क बरोबर

• ग्रामीण महिलांच्या योगदानाचे महत्त्व आणि त्यांच्या समस्यांकडे लक्ष वेधण्यासाठी दरवर्षी 15 ऑक्टोबर रोजी आंतरराष्ट्रीय ग्रामीण महिला दिन साजरी केला जातो.

• 2007 मध्ये संयुक्त राष्ट्रसंघाच्या आमसभेने (United Nations General Assembly) आंतरराष्ट्रीय ग्रामीण महिला दिनाची स्थापना केली.

पहिला आंतरराष्ट्रीय ग्रामीण महिला दिन केव्हा साजरी करण्यात आला ?

• 15 ऑक्टोबर 2008 रोजी पहिला आंतरराष्ट्रीय ग्रामीण महिला दिन साजरा करण्यात आला. 

आंतरराष्ट्रीय ग्रामीण महिला दिन का साजरी करतात ?

• ग्रामीण महिलांना भेडसावणाऱ्या समस्या तसेच आव्हानांबद्दल जागरुकता निर्माण करण्यासाठी 

• हा दिवस लैंगिक समानता आणि महिला सक्षमीकरणाची भूमिका अधोरेखित करतो.

• शेती, अन्न सुरक्षा, कुटुंबाचे पालनपोषण आणि ग्रामीण विकासात या महिलांचे योगदान अनन्यसाधारण आहे.

• ग्रामीण भागातील महिलांच्या कष्टाचे आणि त्यांच्या योगदानाचे महत्त्व पटवून देणारा दिवस म्हणून आंतरराष्ट्रीय ग्रामीण महिला दिन साजरा केला जातो. 

ग्रामीण महिलांना भेडसावणाऱ्या समस्या कोणत्या ?

• ग्रामीण भागातील रूढी -परंपरा यांमुळे ग्रामीण महिलांना लैंगिक असमानता आणि भेदभाव यांना सामोरे जावे लागते. 

• शिक्षण, आरोग्य, रोजगाराच्या संधी आणि इतर सामाजिक सेवांमध्ये ग्रामीण महिलांना समान संधी मिळत नाही.

आंतरराष्ट्रीय ग्रामीण महिला दिन 2025 ची संकल्पना (थीम) काय आहे ?

"प्रतिपूरक न्यायासाठी ग्रामीण महिलांचे सक्षमीकरण : आफ्रिकेत समावेशक आणि शाश्वत कृषी-अन्न प्रणालींचा विकास."

“Empowering Rural Women for Reparatory Justice: Advancing Inclusive and Sustainable Agri-Food Systems in Africa.”

राष्ट्रीय महिला किसान दिवस 

National Women Farmer's Day

• शेतीच्या विविध पैलूंमध्ये महिला शेतकऱ्यांचे योगदान ओळखण्यासाठी दरवर्षी 15 ऑक्टोबर हा दिवस भारतात राष्ट्रीय महिला किसान दिवस म्हणून साजरा केला जातो. 

• कृषी आणि शेतकरी कल्याण मंत्रालयाकडून 2016 पासून राष्ट्रीय महिला किसान दिवस साजरा केला जातो.

RBI ने केली PRB ची स्थापना

RBI established PRB

Subject : GS - अर्थशास्त्र

सरळसेवा, रेल्वे, तलाठी, वनरक्षक, पोलीस भरती, अग्निवीर , SSC GD, MPSC, UPSC परीक्षेसाठी विचारलेले / संभाव्य महत्त्वपूर्ण प्रश्न

प्रश्न) भारतीय रिझर्व्ह बँकेने (RBI) भारतातील डिजिटल पेमेंट प्रणालीचे विनियमन आणि देखरेख करण्यासाठी स्थापन केलेला पेमेंट रेग्युलेटरी बोर्ड (PRB) हा कोणत्या संस्थेच्या जागी स्थापन करण्यात आला आहे ?

1. NPCI

2. BPSS

3. SEBI

4. PFRDA

उत्तर : BPSS (Board for Regulation and Supervision of Payment and Settlement Systems)

बातमी काय ? 

• भारतातील विकसित होत असलेल्या डिजिटल पेमेंट इकोसिस्टमचे नियमन आणि देखरेख करण्यासाठी रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) ने पेमेंट्स रेग्युलेटरी बोर्ड (Payments Regulatory Board (PRB)) ची स्थापना केली.

पेमेंट रेग्युलेटरी बोर्ड कोणत्या संस्थेच्या जागी स्थापन करण्यात आला ?

• भारतीय रिझर्व्ह बँकेने स्थापन केलेला पेमेंट रेग्युलेटरी बोर्ड (PRB) हा पूर्वी अस्तित्वात असलेल्या BPSS (Board for Regulation and Supervision of Payment and Settlement Systems) या संस्थेच्या जागी स्थापन करण्यात आला आहे.

पेमेंट रेग्युलेटरी बोर्ड ची स्थापना का करण्यात आली ?

• भारतातील डिजिटल पेमेंट प्रणालींना अधिक पारदर्शक, सुरक्षित आणि कार्यक्षम बनविण्यासाठी

• वाढत्या डिजिटल व्यवहारांवर अधिक केंद्रित आणि प्रभावी नियंत्रण ठेवण्यासाठी

• देशांतर्गत तसेच सीमापार पेमेंट्समध्ये विश्वसनीयता आणि स्थिरता राखण्यासाठी

PRB ला कायदेशीर आणि संस्थात्मक आधार :

• पेमेंट रेग्युलेटरी बोर्ड (PRB) ला “भुगतान आणि निपटान प्रणाली अधिनियम, 2007” (Payment and Settlement Systems Act, 2007) अंतर्गत अधिकार प्रदान करण्यात आले आहेत.

• PRB ही आता DPSS (Department of Payment and Settlement Systems) द्वारा समर्थित स्वतंत्र संस्था आहे.

• PRB ची ही रचना तिला अधिक स्वायत्त आणि सशक्त नियामक यंत्रणा (Autonomous and Strong Regulatory Mechanism) निर्माण करते.

पेमेंट रेग्युलेटरी बोर्डचे अध्यक्ष कोण ? 

Payments Regulatory Board (PRB) ची एकूण सदस्य संख्या किती ?

• पेमेंट रेग्युलेटरी बोर्ड ची एकूण सदस्य संख्या 6 आहे.

• भारतीय रिझर्व्ह बँकेचे गव्हर्नर हे पेमेंट रेग्युलेटरी बोर्डचे अध्यक्ष असतील.

• भारतीय रिझर्व्ह बँकेचे वर्तमान गव्हर्नर संजय मल्होत्रा हे पेमेंट रेग्युलेटरी बोर्डचे सध्याचे अध्यक्ष असतील.

पेमेंट रेग्युलेटरी बोर्ड ची प्रमुख कार्ये कोणती ?

What are the main functions of the Payment Regulatory Board ?

• सर्व प्रकारच्या पेमेंट प्रणालींचे नियमन व पर्यवेक्षण करण्याची जबाबदारी पेमेंट रेग्युलेटरी बोर्ड ला देण्यात आली आहे.

1) इलेक्ट्रॉनिक पेमेंट्स :

उदाहरणार्थ : UPI, NEFT, RTGS, IMPS, कार्ड नेटवर्क्स

2) गैर-इलेक्ट्रॉनिक पेमेंट्स :

उदाहरणार्थ : चेक समाशोधन प्रणाली (Cheque Clearing System)

3) घरेलू तसेच सीमापार व्यवहारांवर नियंत्रण ठेवणे.

4) सार्वजनिक आणि खाजगी पेमेंट प्लॅटफॉर्म्स वर देखरेख ठेवणे.

भारतीय नौदलातील पहिली महिला लढाऊ वैमानिक कोण ?

Indian Navy's First Woman Fighter Pilot

Subject : GS - संरक्षण

सरळसेवा, रेल्वे, तलाठी, वनरक्षक, पोलीस भरती, अग्निवीर , SSC GD, MPSC, UPSC परीक्षेसाठी विचारलेले / संभाव्य महत्त्वपूर्ण प्रश्न

प्रश्न) भारतीय नौदलातील पहिली महिला लढाऊ वैमानिक कोण ?

1. अवनी चतुर्वेदी

2. आस्था पूनिया

3. शुभांगी स्वरूप

4. नम्रता चंडी

उत्तर : आस्था पूनिया

नौदलाच्या पहिल्या महिला फायटर पायलट यांबद्दल परीक्षेसाठी IMP वनलाईनर पॉईंट्स :

• सब-लेफ्टनंट आस्था पूनिया या भारतीय नौदलाच्या पहिल्या महिला फायटर पायलट बनल्या आहेत.

• बेसिक हॉक कन्व्हर्जन कोर्स उत्तीर्ण झाल्यानंतर त्यांनी हे यश मिळवले.

• सब-लेफ्टनंट आस्था पूनिया यांना 'विंग्स ऑफ गोल्ड' प्रदान करण्यात आले.

• त्यांना हा सन्मान रियर एडमिरल जनक बेवली यांच्या हस्ते INS डेगा बेसवर प्रदान करण्यात आला.

'विंग्ज ऑफ गोल्ड' सन्मान म्हणजे काय ? तो कोणाला देण्यात येतो ?

• हा नौदल वैमानिकांना देण्यात येणारा एक विशेष बॅज आहे.

• संबंधित अधिकाऱ्याने उड्डाण प्रशिक्षण यशस्वीरित्या पूर्ण केले आहे आणि तो एक पात्र वैमानिक बनला आहे. असा या विंग्स ऑफ गोल्ड' बॅजचा अर्थ आहे.

नोट :

• अवनी चतुर्वेदी यांनी 2018 मध्ये मिग-21 मधून उड्डाण केले.

• एकटीने लढाऊ विमान उडवणारी पहिली महिला वैमानिक अवनी चतुर्वेदी या आहेत.

• अवनी चतुर्वेदी या भारतीय वायुदलाची (Indian Air Force) पहिली महिला फायटर पायलट आहे.

• आस्था पूनिया या भारतीय नौदलाच्या (Indian Navy) पहिल्या महिला फायटर पायलट आहे.

राष्ट्रपतींनी ड्युरंड कप स्पर्धेच्या ट्रॉफींचे अनावरण केले

President of India unveils the Trophies of Durand Cup Tournament

Subject : GS - खेळ

सरळसेवा, रेल्वे, तलाठी, वनरक्षक, पोलीस भरती, अग्निवीर , SSC GD, MPSC, UPSC परीक्षेसाठी विचारलेले / संभाव्य महत्त्वपूर्ण प्रश्न

प्रश्न) राष्ट्रपती द्रौपदी मुर्मू यांनी 2025 च्या ड्युरंड कप स्पर्धेच्या तीन ट्रॉफींचे अनावरण केले, यात कोणत्या ट्रॉफीचा समावेश नाही ?

1. ड्युरंड कप ट्रॉफी

2. शिमला ट्रॉफी

3. गोल्डन बूट कप

4. राष्ट्रपती चषक

उत्तर : गोल्डन बूट कप

बातमी काय ? 

• राष्ट्रपती भवनाच्या सांस्कृतिक केंद्रात आयोजित केलेल्या एका कार्यक्रमात राष्ट्रपती द्रौपदी मुर्मू यांनी ड्युरंड कप स्पर्धा 2025 च्या ट्रॉफींचे अनावरण केले.

• या प्रसंगी राष्ट्रपतींनी ड्युरंड कप, शिमला ट्रॉफी आणि राष्ट्रपती चषक या तीन ट्रॉफींचे अनावर केले. 

2025 ड्युरंड कप बद्दल परीक्षेसाठी IMP वनलाईनर पॉईंट्स :

• ड्युरंड कप फुटबॉल स्पर्धा ही परंपरा, शिस्त आणि भारतीय फुटबॉलच्या शाश्वत वारशाचे प्रतीक आहे.

• 2025 ची ड्युरंड कप फुटबॉल स्पर्धा ही या स्पर्धेची 134वी आवृत्ती आहे.

• भारतीय सशस्त्र दलांनी आयोजित केलेली, या वर्षीची आवृत्ती पाच भारतीय राज्यांमध्ये होईल.

• ही स्पर्धा 23 जुलै 2025 पासून ते 23 ऑगस्ट 2025 पर्यंत खेळली जाईल.

• यंदाच्या स्पर्धेत इंडियन सुपर लीग क्लब, सशस्त्र दल संघ आणि इंडोनेशियन आर्मी सारख्या आंतरराष्ट्रीय सहभागींसह विविध संघांचा समावेश असेल. 

ड्युरंड कपबद्दल परीक्षेसाठी IMP वनलाईनर पॉईंट्स :

• ही आशियातील सर्वात जुनी फुटबॉल स्पर्धा आहे.

• 1988 मध्ये शिमला येथे उद्घाटन संस्करण झाले त्यावेळी याला आर्मी चषक म्हणून ओळखले जायचे.

• सर हेनरी मार्टिमर ड्युरंड हे या स्पर्धेचे संस्थापक होते; म्हणून या स्पर्धेस ड्युरंड कप म्हणतात.

• सुरुवातीला स्पर्धा फक्त ब्रिटिश भारतीय सैन्य दलासाठी खुली होती.

ड्युरंड कप स्पर्धेच्या तीन ट्रॉफी कोणत्या ? 

• या स्पर्धेत संघांना तीन ट्रॉफीने गौरविण्यात येते.

1. ड्युरंड कप (Durand Cup) : स्पर्धेची मूळ आणि मुख्य ट्रॉफी

2. शिमला ट्रॉफी (Shimla Trophy) : स्पर्धेच्या ऐतिहासिक वारशाचे प्रतीक

3. राष्ट्रपती चषक (President’s Cup) : भारताच्या राष्ट्रपतींनी सादर केलेली विशेष ट्रॉफी

पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांना त्रिनिदाद आणि टोबॅगोचा सर्वोच्च पुरस्कार 

PM Modi Conferred Trinidad & Tobago’s Highest National Award

Subject : GS - पुरस्कार, आंतरराष्ट्रीय घडामोडी

सरळसेवा, रेल्वे, तलाठी, वनरक्षक, पोलीस भरती, अग्निवीर , SSC GD, MPSC, UPSC परीक्षेसाठी विचारलेले / संभाव्य महत्त्वपूर्ण प्रश्न

प्रश्न) अलिकडेच, पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांना त्रिनिदाद आणि टोबॅगो या देशाचा सर्वोच्च राष्ट्रीय पुरस्कार मिळाला. तर हा देश खालील पैकी कोणत्या समुद्रात वसलेला आहे ? 

1. कॅरिबियन समुद्र

2. हिंदी महासागर

3. तांबडा समुद्र

4. अरबी समुद्र

उत्तर : कॅरिबियन समुद्र

पुरस्कारा बद्दल परीक्षेसाठी IMP वनलाईनर पॉईंट्स : 

• अलिकडेच, त्रिनिदाद आणि टोबॅगोचा सर्वोच्च राष्ट्रीय पुरस्कार - "द ऑर्डर ऑफ द रिपब्लिक ऑफ त्रिनिदाद अँड टोबॅगो" (The Order of the Republic of Trinidad & Tobago) या पुरस्काराने पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांना सन्मानित करण्यात आले.

• पंतप्रधान नरेंद्र मोदी, हा पुरस्कार मिळवणारे पहिले परदेशी नेते आहेत.

• पोर्ट ऑफ स्पेन येथील राष्ट्रपती भवनात त्रिनिदाद आणि टोबॅगोच्या राष्ट्रपती क्रिस्टीन कार्ला कांगालू यांनी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांना हा सन्मान प्रदान केला.

पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांना त्रिनिदाद आणि टोबॅगोचा सर्वोच्च राष्ट्रीय पुरस्कार का देण्यात आला ?

• पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांना त्यांचे राजकीय कौशल्य, 

• ग्लोबल साउथच्या प्राधान्यक्रमांना महत्वाचे स्थान देणे, आणि 

• भारत आणि त्रिनिदाद आणि टोबॅगो यांच्यातील संबंध मजबूत करण्यासाठी दिलेल्या अपवादात्मक योगदानाबद्दल "द ऑर्डर ऑफ द रिपब्लिक ऑफ त्रिनिदाद अँड टोबॅगो" हा पुरस्कार देण्यात आला.

त्रिनिदाद आणि टोबॅगो देशाबद्दल परीक्षेसाठी IMP वनलाईनर पॉईंट्स :

• स्थान : त्रिनिदाद आणि टोबॅगो, कॅरिबियन समुद्रातील एक बेट राष्ट्र आहे.

• हा देश त्रिनिदाद आणि टोबॅगो या दोन मुख्य बेटांनी बनलेला आहे.

• हे दक्षिण अमेरिकेच्या उत्तरेकडील किनाऱ्याजवळ वसलेले आहे. 

• राजधानी : पोर्ट ऑफ स्पेन (Port of Spain)

• स्वातंत्र्य : त्रिनिदाद आणि टोबॅगोने 1962 मध्ये युनायटेड किंग्डमपासून स्वातंत्र्य मिळवले.

• भारताशी संबंध : भारत आणि त्रिनिदाद यांचे ऐतिहासिक संबंध 1845 पासून आहेत, जेव्हा भारतीय करारबद्ध कामगार तेथे आले.

• त्रिनिदादच्या एकूण लोकसंख्येपैकी सुमारे 37% लोक भारतीय वंशाचे आहेत.