चालू घडामोडी 17, फेब्रुवारी 2025 | क्रांतिगुरू लहुजी वस्ताद साळवे | Krantiguru Lahuji Salve
क्रांतिगुरू लहुजी वस्ताद साळवे
Krantiguru Lahuji Salve
आद्यक्रांतीगुरु लहुजी वस्ताद साळवे यांना पुण्यतिथी दिनी मानवंदना 🙏💐💐
Subject : GS - महाराष्ट्राचा इतिहास, दिनविशेष, व्यक्ती
सरळसेवा, रेल्वे, तलाठी, वनरक्षक, पोलीस भरती, अग्निवीर , SSC GD, MPSC, UPSC परीक्षेसाठी विचारलेले / संभाव्य महत्त्वपूर्ण प्रश्न
प्रश्न) क्रांतिगुरू लहुजी वस्ताद साळवे यांचा जन्म खालीलपैकी कोणत्या जिल्ह्यात झाला ?
1. मुंबई
2. पुणे
3. रत्नागिरी
4. नाशिक
उत्तर : पुणे
क्रांतिगुरू लहुजी वस्ताद साळवे यांबद्दल IMP वनलाईनर पॉईंट्स :
• क्रांतिगुरू लहुजी वस्ताद साळवे यांचा जन्म 14 नोव्हेंबर 1794 रोजी पुण्यातील पुरंदर किल्ल्याच्या पायथ्याशी असलेल्या पेठ या गावी झाला.
• लहुजी हे राघोजी साळवे आणि विठाबाई साळवे यांचे पुत्र होते.
• छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या सैन्यात लहुजींचे पूर्वज काम करत; त्यांच्या कामगिरीमुळे छत्रपतींनी लहुजींच्या पूर्वजांना राऊत ही पदवी बहाल केली.
• पूर्वजांप्रमाने लहुजीही युद्धकलेत निपुण होते.
• दांड पट्टा चालवणे, तलवारबाजी, घोडेस्वारी, बंदूक चालवणे व निशाणेबाजी या सर्व युद्धकलेमध्ये क्रांतिगुरू लहुजी साळवे निपुण होते.
• देशाच्या स्वातंत्र्यासाठी क्रांतिकारकांची सेना त्यांनी निर्माण केली.
• त्यांच्या प्रशिक्षण केंद्रात सर्वच समाजाचे युवक तालीम घेत होते.
• लोकमान्य टिळक, वासुदेव बळवंत फडके, महात्मा फुले, गोपाळ गणेश आगरकर, चाफेकर बंधू यांसारखे अनेक स्वातंत्र्य सैनिक त्यांच्या तालमीत तयार झाले.
• राष्ट्रभक्तीचे ज्वलंत प्रतीक क्रांतीगुरू लहुजी साळवे यांनी तरुणांना संघटन कसे करावे, समाजकार्यात व राष्ट्रकार्यात स्वतःला वाहून कसे घ्यावे याची बोध दिले.
• त्यांच्या या शिकवणीतून अनेक क्रांतिकारकांनी तसेच समाजकारकांनी देशाच्या स्वातंत्र्यलढ्यात आपले मोलाचे योगदान दिले.
इंग्रज - मराठा शेवटचे युद्ध (Third Anglo-Maratha War) :
• इंग्रज-मराठा युद्धांमध्ये तिसरे इंग्रज-मराठा युद्ध हे शेवटचे युद्ध होते.
• हे युद्ध इ.स. 1817-18 मध्ये झाले होते.
• या युद्धात इंग्रजांनी मराठ्यांना हरवून जवळपास संपूर्ण भारतावर नियंत्रण मिळवले.
• 1817-18 रोजी इंग्रजांबरोबर खडकी येथील युद्धात वयाच्या 23 व्या वर्षी क्रांतिगुरू लहुजी वस्ताद साळवे यांनी वडिलांसोबत पराक्रम गाजवला.
• राघोजींनी मावळ्यांसोबत इंग्रज सैन्याशी कडवी झुंज दिली.
• खडकी पासून आजच्या वाकडेवाडी पर्यंत इंग्रज सैन्याशी बापलेक व मावळे शर्थीने लढले.
• याच युद्धात लहुजींचे वडील राघोजी धारातीर्थी पडले.
• " जगेल तर देशासाठी आणि मरेन तर देशासाठी " ही भीष्मप्रतिज्ञा क्रांतिगुरू लहुजी वस्ताद साळवे यांनी आपल्या वडिलांना श्रद्धांजली वाहताना घेतली.
आद्यक्रांतीगुरु :
• 1818 ते 1881 या प्रदीर्घ कालावधीत ब्रिटिशांविरुद्ध सशस्त्र क्रांती कारक /देशभक्त तयार करण्याचे अत्यंत मोलाचे कार्य त्यांनी केले.
• त्यामुळे क्रांतीवीर लहुजी वस्ताद साळवे यांना यांना आद्यक्रांतीगुरु या पदवीने सन्मानित केले जाते.
आद्यक्रांतीगुरु लहुजी वस्ताद साळवे यांची समाधी कोठे आहे ?
• 17 फेब्रुवारी 1881 रोजी पुण्याच्या संगमवाडी या ठिकाणी आद्यक्रांतीगुरु लहुजी वस्ताद साळवे यांची प्राणज्योत मावळली.
• आद्यक्रांतीगुरु लहुजी वस्ताद साळवे यांची समाधी संगमवाडी, पुणे येथे आहे.
